zondag 7 december 2008
That's Opera - Tentoonstelling in Tour & Taxis, Brussel
woensdag 3 december 2008
Te gast bij Wibi Soerjadi op landgoed ‘De Wulperhorst’
Dinsdag 18 november waren wij te gast bij Wibi Soerjadi op zijn landgoed in Zeist. Ter gelegenheid van het 150-jarig jubileum van dit imposante landgoed, gaf Soerjadi een reeks huisconcerten. Deze formule doet natuurlijk denken aan ons eigen muziekinitiatief Opus 49.
De grote entree van het landhuis deed dienst als concerthal. Twee concertvleugels stonden in het midden zij aan zij opgesteld, zodat het publiek er rond kon plaatsnemen. Het publiek was niet het standaard Amsterdamse Concertgebouwpubliek, maar veeleer muziekliefhebbers die op zoek waren naar een laagdrempelige vorm van muziekbeleving. Ook daar vonden wij een aanknopingspunt met Opus 49.
Bij ontvangst kregen wij van de gastheer te horen dat Wibi enkele dagen tevoren zijn enkelbanden had gescheurd bij een lelijke val. Zijn dokter had hem stellig afgeraden om die avond te spelen. Maar ‘the show must go on’ moet Wibi hebben gedacht. Enkele minuten (en pijnstillers) later, pikkelde hij vrolijk op krukken binnen. Zijn goedlachsheid was in ieder geval intact gebleven. Het recital ving aan met eigen werk: ‘Bellezza’ en ‘Dance of Devotion’. Uit zijn eigen composities blijkt o.a. dat Soerjadi een zwak heeft voor filmmuziek. Het eerste deel werd afgesloten met een puike Grande Polonaise Brilliante Opus 22 van Chopin.
In de pauze kon het publiek even verpozen in één van de vele salons die het statige landhuis rijk is. Zoals bekend is Soerjadi een Disneyfan: het verbaast niet dat tussen de antieke stukken hier en daar een Disneyfiguur of -attribuut staat.
Terug naar de muziek. U vraagt zich allicht af waarom er dan twee piano’s stonden? Na de pauze stelde Wibi zijn broer Ardjoena voor. Deze is dirigent en zou met Wibi samen het pianoconcerto opus 23 nr. 1 in bes van Tchaikovsky spelen. De gehele orkestpartij was door Ardjoena getranscribeerd voor piano. Bij de uitvoering zat ik op het puntje van mijn stoel. De vertolking van dit werk was buitengewoon.
Wibi is een veelzijdig pianist: hij kan doseren en enkele momenten later overdonderen. De virtuositeit, de klankkleuren, de uithouding en techniek zijn maar enkele van zijn kwaliteiten. Deze pianist is speels en toegankelijk in de omgang maar achter zijn piano bloedserieus. Dat siert hem.
Soerjadi wil niet in een hokje worden gestopt en haakt ook aan bij andere muziekstijlen. Denk daarbij aan zijn samenwerking met de Haagse rockband Di-rect of aan zijn optreden op Games in Concert 3 waarbij hij thema’s van videospellen bewerkte voor piano. Puristen doen dit misschien af als commercialiteit maar voor mij geeft dit eerder blijk dat Soerjadi als muzikant zichzelf probeert te verrijken. Zijn nederigheid zet aan om te vernieuwen. Uiteindelijk onderneemt Wibi zaken waar hij plezier aan beleeft en blijft daarbij zichzelf.
Dat is volgens mij Wibi’s grote kracht: het feit dat hij door zijn specifieke interpretaties een eigen stempel kan drukken op de klassieke muziek. Wibi Soerjadi een groot muzikant ? Ongetwijfeld!
vrijdag 14 november 2008
Ik, Sergeï Prokofiev
zondag 9 november 2008
Ik Sergeï, Rachmaninov - concert 29 november a.s.
Op 29 november presenteert Opus 49 ‘Ik, Sergeï’. Een programma met Sergeï Rachmaninov en Sergeï Prokofiev in de hoofdrollen.
Het eerste luik beslaat werk van Rachmaninov.
Vocalise is een conceptwerk van de componist. Het werk werd voor piano en zang geschreven. Het bijzondere aan deze compositie is dat de zangpartij niet uit tekst bestaat maar uit klanken : aah’s en ooh’s. Vocalise is bewerkt voor solo-instrumenten en zang. Ann en Veronika zullen u de cello en piano versie brengen.
Pianist Lang Lang vertelt over Rachmaninov, de pianist:
donderdag 23 oktober 2008
Filmmuziek? Dat is achtergrondmuziek...
Wie kent niet het doordringende thema van Schindler’s List of de James Bond-themamuziek. En toch wordt filmmuziek bestempeld als achtergrond muziek. De rol van muziek in een film is echter vele malen groter. Een goede soundtrack draagt bij tot het overbrengen van het verhaal op het publiek en kan een zelfstandig bestaan leiden. Geen film is nog denkbaar zonder een soundtrack. Maar waarom wordt dan zo weinig naar filmmuziek geluisterd?
Het uitgangspunt van filmmuziek blijft de klassieke muziek en in hoofdzaak in haar narrative functie. Maar de thema’s worden in een hedendaags kleedje gestopt en elektronische instrumenten complementeren het klassieke orkest. Dat is niet verwonderlijk, want de muziek en de film geven beiden de tijdsgeest weer. Componisten werken vaak met een thema of leitmotiv voor een bepaald filmkarakter, een gebeurtenis, een plaats en dit in overeenkomst met de klassieke muziek. Technisch gezien is het schrijven van een soundtrack een ware uitdaging en dat is nog een understatement. Tijdens het ‘spotting proces’ onderhandelt de regisseur met de componist over welk soort muziek hij bij de film wil. Dat betekent ook dat de componist beperkt is in zijn artistieke vrijheid. Er zijn regisseurs die reeds lang op voorhand een componist bij hun plannen betrekken. Maar als het echt om componeren gaat, met de beelden erbij, dient de componist te presteren in drie tot zes weken. Dit omvat het bekijken van de ruwe montage van de film tot het werkelijke opnemen van de muziek met een orkest. Andere obstakels zijn de producer en de filmstudiobonzen die een thema of zelfs de gehele score kunnen verwerpen vanuit commerciële overwegingen. Over de verdiensten van filmmuziek wordt nogal wat afgetwist.
Sommige critici geven filmmuziek een plaatsje in het canon van de klassieke muziek, terwijl anderen diezelfde muziek beschouwen als flauwe afkooksels van wat de grote klassieke componisten hen reeds voordeden. Deze kritiek kan worden weerlegd door het feit dat de componist vaak te weinig tijd krijgt voor het eigenlijke componeren. Zelfs een groot talent als John Williams zal dan moeten terugvallen op het recycleren van thema’s. In een tijd waarin de klassieke muziek moet knokken voor een plaatsje in de competitieve muziekindustrie ziet zij zich gesterkt door de filmmuziek. Deze muziek houdt vast aan de klassieke regels van compositie, waarbij de hoofdrol voor het orkest is weggelegd, zonder dat het vasthouden aan traditie een restrictie oplevert.
De laatste decennia heeft dit genre een grote evolutie gekend en zich tot zelfstandige kunstvorm ontpopt. Film is een dynamisch medium wat een positieve invloed uitstraalt op de filmmuziek. Ook videogames worden tegenwoordig voorzien van volledig georkestreerde soundtracks. Op het filmfestival in Gent wordt jaarlijks de World Soundtrack award uitgereikt met bijgaand exclusief concert met een live filharmonisch orkest. Ik verzeker u dat het live horen van de muziek van de film ‘Gladiator’ door componist Hans Zimmer, een beklijvende ervaring is!
Bekijk onderstaand filmpje als illustratie. Componist John Powell vertelt er over het schrijven van de muziek bij de blockbuster 'the bourne supremacy'.
Geïnteresseerden kunnen een kijkje nemen op twee uitgebreide websites: